Gouda
Achteraf gezien was het eigenlijk heel mooi wandelweeral begonnen we met wat motregen.
De enthousiaste deelnemers luisterden steeds geïnteresseerd naar wat Trudy vertelde over een aantal bijzondere bomen in en om de binnenstad van Gouda. We hebben stilgestaan bij –veelal imposante– bomen die de plek waar ze staan iets bijzonders geven, zoals Plataan, Tulpenboom, Zakdoekjesboom, Herdenkingslinde, Ginkgo Biloba en vele andere.
De Honingboom stond nog in bloei – prachtig. Diverse andere bomen hadden al gebloeid en toonden al vruchten en zaden.
Het was een leuke, gezellige wandeling met oude bekenden en voor ons nieuwe deelnemers. We hebben veel van elkaar geleerd en waren het met elkaar eens dat het zeker de moeite waard is om ook in een ander seizoen eens wat meer omhoog te kijken.
Het fotoalbum met alle foto's vind jehier.
Op zaterdag 10 augustus werd de Open Tuinendag Haastrecht Vlist gehouden, georganiseerd door onze afdeling. Het was een warme dag en de aanbeveling van tevoren was om op de fiets te komen.
Hieraan hebben veel bezoekers gehoor gegeven. Er was bijzonder veel belangstelling voor de tuinen en deze zijn zeker door 200 mensen bezocht.
Kijk hier naar de mooie filmopname, die RTV Krimpenerwaard heeft gemaakt van deze dag.
De openbare tuin van het Museum Bisdom van Vliet werd door vele vrijwilligers bemand. Met heel veel enthousiasme werden groepjes bezoekers rondgeleid door een vrijwilliger die alles over de tuin en de renovatie kon vertellen. Neem bijvoorbeeld het notenlaantje waar bij het begin van de laan (vanaf de kant van het graf) geen notenboom te bekennen viel. Wel aan het eind waar een nieuwe aanplant te zien is. Het nieuwste gedeelte is nog in aanleg. Al met al zeer de moeite waard.
In de tuin van Tony en Marja werd bijgehouden hoeveel bezoekers er waren en waar ze vandaan kwamen. Daar zijn 185 mensen langs geweest die grotendeels uit de omgeving kwamen maar ook wat verder weg bijv. Nijmegen en Utrecht. De vele bezoekers konden daar genieten van de voor- en achtertuin. De tuin is ieder seizoen anders.Tevens werden er handbeschilderde buitenthermometers verkocht.
In de tuin van Kees en Lenie was het een drukte van belang. Er waren mensen die speciaal naar deze tuin waren gekomen om alle verschillende dahlia’s te bewonderen. Alle kleuren variërend van rood, tot wit en geel. Tevens waren er dinnerplate dahlia’s met een omvang van wel 15 cm doorsnee. Kees denkt dat er zeker 200 bezoekers zijn geweest.
In de tuin van Wil en Trude was ook een stand van de Historische vereniging Haastrecht ingericht die veel belangstelling trok. De vrijwilligers bij de stand waren goed op de hoogte van de historische achtergrond van het gebied en het Huis te Rozendaal. Een bijzonder extraatje naast het bezoek aan de tuin
RTV Krimpenerwaard is op de dag langs de tuinen geweest en heeft hiervan een fotorapportage gemaakt. Tevens is er een video gemaakt die een goede weergave geeft van de Open Tuinendag.De link bovenaan dit verslag geeft ook toegang tot deze video. Al met al een hele geslaagde Open Tuinendag.
Met dank aan alle tuinbezitters en de belangstellenden.
De fotoreportage, door Simone gemaakt, vind je hier.
Hanny Verbakel en Marianne Dogterom
Open tuinen commissie
Vanwege de droogte de afgelopen zomers had de excursiecommissie ervoor gekozen de tweedaagse excursie een maandje eerder dan normaal te laten plaatsvinden. We hoopten daarbij op volop in bloei staande tuinen. Dat laatste was zeker het geval maar de regen liet zich, vooral de ochtend van de eerste excursie dag, niet onbetuigd. Het water kwam echt ‘met bakken’ uit de hemel.
De busreis verliep zeer voorspoedig, we hadden totaal geen last van files en chauffeur Piet bracht ons ruim op tijd bij de eerste tuin ‘Rita’s Cottage Garden’ in Neer. Ondanks de regen waren de deelnemers gelukkig heel enthousiast en genoten zij volop van een tuin die prachtig in bloei stond.
De reis werd vervolgd naar ‘Parkhof Swalmen’ in Swalmen. De olijke eigenaar Jos verwelkomde ons al in de bus en het gezelschap werd, terwijl de regen kletterde op het dak van een heus museum ‘van het rijke roomse leven’, getrakteerd op koffie/thee met overheerlijke Limburgse vlaai. Daarna werd de indrukwekkende tuin met diverse bruggetjes, ‘gekkigheidjes’ en heuveltjes bewonderd en was het af en toe letterlijk ‘pootje baden’. Jammer van de stortbuien want deze tuin verdient meer aandacht dan we nu konden geven.
De weersvoorspellingen voor de middag werden beter en optimistisch reisden we verder naar Blerick/Venlo waar we door Loek en Anne-Marie werden opgewacht met een fantastische lunch. Na een leuke introductie door Loek, kon iedereen op eigen gelegenheid ‘Brooker Garden’ gaan bewonderen. De ‘oh’s en ah’s’ waren daarbij niet van de lucht. Iedereen vroeg zich af hoe Loek het voor elkaar krijgt alles zo perfect voor elkaar te hebben. Daarover heeft hij uitgebreid uitleg gegeven en toonde daarbij ook zijn ‘materieel’ in de vorm van diverse machines. Ook kregen we, op verzoek, tips voor bemesting etc. Heel veel informatie en inspiratie rijker gingen we weer verder.
De laatste tuin van de eerste dag was ‘De verborgen tuin’, een oude tuin die is overgenomen door een jonger echtpaar. Door Rianne werd verteld dat zij eigenlijk geen tuinervaring hadden maar door de inmiddels 87-jarige oud-eigenaresse, zijn geholpen met het leren tuinieren. Nu zijn zij vol passie bezig het levenswerk voort te zetten. Er zijn al heel wat werkzaamheden en moderne toepassingen (o.a. bordjes met QR-codes) aangelegd en er zijn nog genoeg plannen voor de toekomst. Deze tuin is echt een verborgen ‘parel’ met een ‘ziel’.
In hotel Asteria in Venray kon iedereen zich lekker opfrissen, waarna we genoten van een heerlijk diner.
Na een goede nachtrust en lekker ontbijt startten wij de tweede excursie dag met een bezoek aan ‘Tuin Verheggen’ in Lottum. Nel vertelde ons vol passie hoe de tuin was ontstaan en groter en groter is geworden. Er zijn diverse soorten tuinen op kleur en vooral van de Dahlia collectie van Theej, die nu ook Dahlia-kweker is, werden veel planten aangeschaft.
Ook bij de kwekerij van ‘Opvallende vaste planten’ van Marcel de Wagt in Ven-Zelderheide, werden alle meegenomen kratjes en tasjes flink gevuld en met een bagageruim vol planten reed de bus weer verder naar alweer de laatste tuin van deze reis.
Bij aankomst in Demen liet chauffeur Piet een huzarenstukje bus rijden zien, wat beloond werd met applaus.
In Demen werden we verwelkomd met een heerlijke lunch met o.a. een courgettesoep van courgettes uit de eigen ‘stervormige’ moestuin. Heel praktisch en ook nog mooi om te zien. Diverse moestuinierders riepen ‘dat ga ik ook zo doen’.
De tuinen in Demen zijn heel erg ruimtelijk en ingedeeld in tuinkamers op kleur. Martje heeft heel veel gevoel voor plant-/kleurcombinaties en had daarover eerder een lezing gegeven bij Groei & Bloei in Gouda. We konden dat nu met eigen ogen bewonderen, het was fantastisch!
Moe maar voldaan, keerden we huiswaarts naar Gouda.
Inmiddels is de excursiecommissie wel duidelijk geworden dat alle deelnemers volgend jaar graag weer een tweedaagse excursie willen! Dat is leuk om te horen en daar willen we wel gehoor aan geven. Voor de agenda van 2025 kunt u de tweedaagse excursie in de eerste twee weken van juli 2025 verwachten. Houd dus die vrijdagen en zaterdagen alvast in optie.
Alle deelnemers heel erg bedankt voor de gezelligheid, de interesse en het enthousiasme. Ook de Excursie commissie heeft genoten!
De uitgebreide fotoreportage van deze reis vind je in het fotoalbum.
Trudy de Jonge en Marieke de Klerk
Op zondag 2 juni was Groei & Bloei Gouda vertegenwoordigd op het festivalterrein Gouds Asfalt bij ‘Gouda maakt Toekomst’.
Een aantal enthousiaste vrijwilligers bemanden tussen 12.00 en 18.00 uur de stand. Ons doel was G&B Gouda e.o.onder de aandacht brengen en nieuwe leden werven. Er werden ook kruiden en stekken verkocht en bezoekers konden gratis een zakje zaad, een tijdschrift en een pen meenemen. Hiervan werd volop gebruik gemaakt.
Het was een gezellig festival met veel bezoekers. Ondanks de concurrentie van Velt hebben we toch nog 2 nieuwe G&B leden kunnen toevoegen aan ons ledenbestand.
Hartelijk dank voor jullie hulp fijne vrijwilligers!
Buienradar voorspelde niet veel goeds dus voor het vertrek werd er veel over paraplu’s gepraat. Maar het is bijzonder meegevallen. Alleen tijdens de lunch in de kas en de rit naar de laatste locatie regende het (soms fors).
In Plukkerij Framblij werden we blij welkom geheten door “Oma Framblij”, zoals ze zich laat noemen door de kinderen van de vele gezinnen die hier jaarlijks een dagje uit beleven. Na de koffie met lekkers werden we rondgeleid door de kassen met een grote verscheidenheid aan planten met eetbare vruchten. Er wordt zoveel mogelijk op natuurlijk manier en met behulp van veel vrijwilligers gekweekt. In de al ongeveer 100 jaar oude boogkas staan nog Frankenthaler druiven maar ook modernere rassen te pronken met hun trosjes. Oma Framblij is heel creatief en heeft het complex extra kleur gegeven met schilderingen die wegwijzers, plukinstructies of gewoon een gezellige aankleding van de ruimtes zijn.
Hoewel we nogal vroeg in het seizoen zijn gekomen, konden we zelf een bakje vol heerlijk rijpe frambozen en kersen plukken om mee te nemen. Veel deelnemers hebben ook nog geshopt in de brocante/kringloopwinkel.
Ons tweede bezoek, aan De Pluktuin-Het Natuuratelier, begon weer met een uitleg over de tuin en zijn geschiedenis. Het bezichtigen van de vele tuinkamers met bomen, struiken en borders waarin allelei vaste planten gecombineerd zijn met eenjarigen gaf veel te ontdekken en bespreken met de eigenaren die gezellig met ons meeliepen. Na de gezonde lunch konden we nog even rondkijken in de shop en wat plantjes kopen waarna we door een milde regen naar de auto’s gingen.
Onderweg naar de Fuchsiakweker kregen we de voorspelde hoosbuien dan toch, maar iedereen is veilig aangekomen. De kweker is nu “in ruste” maar heeft zijn passie voor de fuchsia en zijn vaardigheid nog steeds. Hij demonstreerde verschillende manieren om fuchsia te stekken terwijl wij genoten van een kopje koffie of thee met heerlijke appelcake gebakken door mevrouw Hogervorst. In de rondleiding ontdekten we ook nog diverse andere interessante planten, waarvan sommige te koop waren. Maar de enorme diversiteit aan fuchsia’s was spectaculair.het was bijzonder dat elke deelnemer een stekkie van de fuchsia “Sun kisses” meekreeg. Omdat er zoveel te zien en te vragen was vertrokken wat later dan gepland maar niemand vond dat een probleem.
Het fotoalbum vind je hier.
Er is veel belangstelling voor de eetbare tuin. De verwachtingen van de lezing waren dus hooggespannen. “Zaai eens een eetbare bloem”, zei Frans Het is met bloemen net als met paddenstoelen; Weet wat je eet!
Zorg dat je biologische planten /zaden koopt en als je bloemen wil gaan proeven zoek dit dan op in betrouwbare literatuur.
Gebruik van bloemen
In de geneeskunde en ook in de cosmetica werden vroeger al veel bloemen gebruikt. Bloemen hebben veel symboliek; deze worden gegeven als cadeau op een verjaardag of op Moederdag, het wordt gebruikt in de kunst en als interieur versiering. Maar naast sfeermakers zijn bloemen ook smaakmakers. In de 16e eeuw werd er al siroop van viooltjes gemaakt.
Eetbare bloemen zijn o.a.:
Appelbloesem, Basilicumbloem, Begonia, Bieslookbloem, Calendula, Chrysant, Courgettebloem, Daglelie, Dille, Fuchsia, Kamille, Kervel, Korianderbloem, Klaver, Korenbloem, Lavendel, Madeliefje, Paardenbloem, Tuinanjer, Vlierbloesem, Viooltjes, Rozen, Rucola-bloem, Afrikaantjes.
Niet alle bloemen zijn eetbaar.
Als je een bloem eet, eet dan geen meeldraden en eet vooral de bloemblaadjes. Je kunt de bloemen het beste oogsten in de ochtend. Rijpere bloemen zijn vaak zoeter. En let natuurlijk op de aanwezigheid van insecten. Bloemen zijn eetlust opwekkend zoals Dille, Koriander en Bascilicum.
Meer toepassingen met bloemen
Doe een eetbare bloem in water in een ijsklontjes houder en vries de bloem in. Gebruik de bevroren bloem in een cocktail over in een glas met water.
Eetbare bloemen kun je ook versuikeren.( https://www.mooiwatbloemendoen.nl/smullen-gesuikerde-rozenblaadjes )
Hapjes met bloemen
Tijdens de presentatie van Frans komt Greet voorbij met verschillende hapjes waarin een eetbare bloem verwerkt is. Er was een hapje met viooltjes, en hapjes met akelei en met oost Indische kers.
Nog meer eetbare bloemen
Bieslookbloemen in de knop zijn een delicatesse, maar zij smaken ook goed in een salade. Pythagoras heeft de geneeskracht van mosterd beschreven. De uitdrukking ‘Mosterd na de maaltijd’ komt voort uit het feit dat je door het eten van mosterd een zware maaltijd gemakkelijk verteerd wordt. Mosterdbloemen werden gestrooid op een route om de weg weer terug te vinden.
Diverse toepassingen van eetbare bloemen
Benadrukt wordt dat al deze bloemen eetbaar zijn mits biologisch geteeld en vrij van bestrijdingsmiddelen. (snij-)Bloemen gekocht bij de bloemist zijn niet eetbaar! Koop alleen planten / zaden waarop eetbaar staat vermeld.
Na afloop van de lezing worden er nog een paar interessante websites / boeken vermeld:
Boeken:
Alle foto's vind je weer in het Fotoalbum 2024.
Op 20 maart organiseerde onze afdeling een workshop bij Atelier Natuurschatten in Haastrecht.
De 14 deelnemende dames maakten een paasstuk van berkentakken, mos en verschillende witte en lila kleurige bloemen.
Bij aanvang van de workshop werd er nog uitgebreid gekletst, maar toen de dames zo intensief en geconcentreerd bezig waren hoorden we alleen deparkieten in de workshopruimte nog fluiten.
Er werd een pauze ingelast om even te ontspannen en om appeltaart te eten.
Daarna kon het paasstuk worden afgerond met blauwe druifjes, en eitjes. Een ieder gaf er z’n eigen artistieke draai aan.
Met dit bijzondere paasstuk kunnen de dames thuis komen!
Meer foto's vnd je in het album.
Martje van den Bosch van de tuinen van Demen geeft ons tips om de tuin zo mooi mogelijk te laten ogen.
Om te beginnen is harmonie belangrijk omdat het menselijk oog het mooi vindt om samenhang te zien. Dit bereiken we door planten, kleuren en vormen te herhalen. We kunnen symmetrie toepassen door te herhalen in spiegelbeeld. Ook kunnen we de border omzomen met één bepaalde plant en zorgen voor harmonie met het huis en de omgeving. Of een bepaald thema in de tuin toepassen zoals vormsnoei, grassen, bamboe e.d.
Een evenwichtige opbouw is in 3 lagen: 30cm/ 30-60cm/vanaf 60cm. Om te voorkomen dat dit saai wordt kunnen er hoge transparante planten in het midden gezet worden, zoals dille, verbena, sanguisorba of bronzen venkel. We kunnen contrast aanbrengen met kleuren, twee kleuren met contrast versterken elkaar waardoor de afzonderlijke delen beter zichtbaar zijn.Twee kleuren die op elkaar lijken geven rust, beide zijn belangrijk in de tuin. Met vormen kunnen we ook contrast aanbrengen zoals de bloemvormen aren en schermen te combineren en verschillende bladvormen.
Breng per seizoen in kaart wat attractief is in de tuin. Zo kun je zien wanneer de tuin weelderig is en of dit voor jou een belangrijke periode is. Door een strakke voorgrond (gazon) en een strakke achtergrond(heg) toont de border mooier.
Planten hebben verschillende functies in de tuin. De helft van de beplanting bestaat uit structuurplanten. Dit zijn vaste planten en houtige gewassen. De solitaire planten zoals bomen en grassen staan apart. De vulplanten zijn een kort gedeelte van het jaar aantrekkelijk en moeten soms vervangen worden. Daarnaast staan nog de seizoensplanten zoals tulpen, éénjarige planten en papavers.
Martje verduidelijkt alles met prachtige dia’s van de tuinen van Demen.
Deze inspirerende lezing is wel een aanleiding om de tuinen in Demen in het echt te gaan bekijken met de excursie op 12 en 13 juli a.s..
De excursiecommissie had bedacht dat het wel eens leuk zou zijn om een bezoek aan een tuin te combineren met een cultuurhistorisch element.
We hebben daarom gekozen voor een excursie naar Slot Zuylen, speciaal in maart om te kunnen genieten van de stinzen.
Een groep van 15 enthousiaste deelnemers verzamelde zich op het koude, winderige parkeerterrein om gezamenlijk in vier auto’s te vertrekken naar Oud Zuilen, vlakbij Utrecht. Daar aangekomen, bleek het weer inmiddels heel aangenaam. Prachtig zonnig in een strakblauwe lucht en veel minder wind.
Allereerst konden we in het Koetshuis Café genieten van de vier verschillende soorten zelfgebakken taarten. Er wordt voor de taarten zoveel mogelijk gebruik gemaakt van producten uit de eigen tuin. Iedereen was zeer te spreken over het aanbod.
Om 11.30 uur werden we verwelkomd door gids Berthe, die op een hele leuke manier een korte uitleg gaf over de ontstaansgeschiedenis van Slot Zuylen. Een leuke bijkomstigheid was dat drie ooievaarparen een nest op of in de omgeving van het Slot hebben gebouwd. We konden daardoor genieten van hun vrolijke geklepper.
Vervolgens betraden we de tuinen. Gedurende vele jaren zijn de tuinen meerdere malen aangepast aan de ‘mode’ van die tijd. Leuk was om te zien hoe er nog een ‘strakke’ Franse baroktuin is. In dit gedeelte zijn strak gesnoeide, dubbele rijen, heggetjes met daartussen hele bijzondere vaste planten. Soms maar één exemplaar, die zodoende alle aandacht kan ‘opeisen’.
Rondom de Franse tuin staat een slangenmuur van maar liefst 120 meter, waar de fruitleibomen de hele dag kunnen genieten van de zon. Er stonden al een aantal leibomen in bloei (o.a. de amandel en de perzik).
Ons oorspronkelijke doel waren de stinzen, die staan voornamelijk in de Engelse tuin waar heel oude, hoge bomen staan tussen slingerende paden (typerend voor een Engelse tuin). Helaas bleek de gekozen datum niet helemaal de juiste. De eerste groep stinzen was bijna uitgebloeid en de volgende groep bleek nog niet te bloeien. Jammer, maar……. het prachtige weer en de geweldige ‘entourage’ maakten veel goed!
Na de rondleiding door de tuinen en de moestuin/boomgaard stond er een heerlijke lunch voor ons klaar in het Koetshuis Café. We hadden ruim de tijd om te kunnen genieten van al het lekkers en de zelfgemaakte appelsap (van appels uit de eigen boomgaard).
Tegen 14.00 uur werden we in het Slot verwelkomd door gids Kees, die ons op hele gezellige en informatieve wijze rondleidde via de galerijen naar de vele vertrekken in het Slot. In elk vertrek was wel iets bijzonders te vertellen over de inrichting of de bijzondere bewoners van het Slot, waarvan Belle van Zuylen wel de meest bekende is.
Meermaals hoorden we de deelnemers zeggen ‘hier ga ik over een paar maanden nog een keer naar toe’. Daar doen we het voor, als excursiecommissie!
Om 15.15 uur was het toch echt tijd om de thuisreis te aanvaarden. Er werden nog snel wat ‘inkopen’ gedaan in het museumwinkeltje en even na 16.00 uur arriveerden we weer in Gouda.
Marieke de Klerk, lid van de Excursie Commissie Groei & Bloei Gouda
Alle foto's vind je weer in het fotoalbum.
In deze informatieve, vlotte lezing vertelt Margareth, plantenveredelaar van beroep, ons hoe we het beste met het veranderde klimaat kunnen omgaan. Want we zitten al midden in de klimaatverandering. Er zijn meer en langere hittegolven en de kans op zware plensbuien wordt groter. Kijk op https://www.klimaateffectatlas.nl/nl/ voor informatie.
We kunnen veel doen d.m.v. de inrichting van onze tuinen. Een tuin met veel (klim)planten, bomen en struiken geeft verkoeling door schaduw en verdamping. Hoe groener hoe beter. Groene daken en groen tegen de gevel isoleert je huis tegen de hitte. Een lichte bestrating en lichte potten houden minder warmte vast dan donkere materialen. Tijdens hittegolven niet maaien, snoeien en bemesten. Geef ’s ochtends vroeg of ’s avonds water. Een druppelslang werkt optimaal. Voor planten die tegen droogte kunnen kunt u de zoekterm xeriscaping gebruiken. Ook geeft het etiket informatie. Poot nieuwe planten in de herfst, zij kunnen dan eerst goed wortelen.
Verder vertelt Margareth wat we kunnen doen om regenwater snel af te voeren. Bestraat zo min mogelijk en neem kleine stenen waardoor er veel voegen zijn. Neem halfverharding, houtsnippers of grind. Ze laat een filmpje zien van de aanleg van een sedumdak. Pas dit toe op het fietsenhok, het konijnenhok, containerdakje enz. Hierdoor bereikt 70% van de regen je tuin niet. Koppel de regenpijp af, dit moet minimaal 2 meter van het huis af zijn. Je kunt ook een hemelwateronderbreker nemen, als het te nat wordt zet je hem weer dicht. Het water wordt afgevoerd naar een laag tuindeel. De regenton kun je voor een bui laten leeglopen zodat de hoeveelheid water gespreid wordt.
Verder geeft Margareth nog veel voorbeelden van planten die tegen hitte en vocht kunnen of beide. Het was een toplezing.
Op vrijdagavond 26 januari werd de nieuwjaarsreceptie gehouden bij de Ark in Reeuwijk. Er waren 43 leden aanwezig.
Margo had voor alle inkopen gezorgd zodat we heerlijk konden genieten van koffie en later van al het lekkers bij het drankje.
Ook was er vanwege het 85-jarig bestaan van de vereniging een heerlijke petit four voor alle aanwezigen.
Tijdens het welkomstwoord door secretaris Simone werden leden verwelkomd.
Daarna volgde de goed verzorgde presentaties van Trudy Doolaard over de lezingen van 2024 en van Marieke de Klerk en Trudy de Jonge over tuinen die dit jaar bezocht gaan worden. Het lezingen- en excursieprogramma staat op de website, voor de excursies kan men zich hier aanmelden.
Ook werd nog gewezen op nog andere activiteiten zoals de ruilbeurzen op de locatie bij Ernst Baas in Waddinxveen, de workshops groendecoratie met een nieuwe locatie bij Atelier Natuurschatten in Haastrecht en de Open tuinendag die dit jaar gehouden wordt in Haastrecht. Een exacte datum in augustus volgt nog.
Als laatste werden er diverse prijsjes verloot waarvoor de aanwezigen bij binnenkomst (naast het jaarprogramma) een lootje hadden ontvangen.
Na afloop van de presentaties werden de leden bedankt voor hun bezoek en uitgenodigd voor een hapje en een drankje. Het was een gezellige avond